Author: Sahiti F

Tekologjia përfaqëson aspektin më të rëndësishëm në sektorin e bujqësisë dhe inovacionet e reja teknologjike po bëjnë që bujqësiatë ndryshojë me shpejtësi qasjen e saj në të gjithë botën. Në ditët e sotme gjithnjë e më shumë po flitet për inovacionet teknologjikenë bujqësi të cilat ndikojnë në një menaxhim shumë më efektiv tësistemeve bujqësore. Teknologjitë bujqësore sot kanë ndryshuar, ato janë automatizuar, modernizuar e digjitalizuar. Në fakt, bëhetfjalë për sisteme të reja bujqësore të cilat konceptohen e zbatohennë disa forma, por që në thelb kanë zbatimin e teknologjivedigjitale në bujqësi.   Teknologjitë digjitale po transformojnë bujqësinë me shpejtësi nëshumë vende të botës. Shumë vende të zhvilluara si Izraeli, Sh.B.A., Australia dhe shumë vende Europiane tashmë kanëimplementuar sistemet digjitale në bujqësi. Zbatimi i bujqësisë digjitale nënkupton aftësinë për të mbledhur tëdhënat nga fushat e kultivuara, analizuar dhe përdorur ato për tëoptimizuar praktikat bujqësore. Në ditët e sotme bujqësia përdorteknologji të avancuara siç janë sensorët e ndryshëm, imazhesatelitore, dronë dhe imazhe ajrore, software dhe internet, teknologji GIS dhe GPS, sisteme ujitje me precision dhe paisjeautomatike për drejtimin e makinerive bujqësore etj. Inovacionet teknologjike në bujqësi tani konsistojnë në përdorimine mjeteve dhe traktorëve të automatizuar, dronëve, sensorëve nëdistancë, robotëve për procese të caktuara bujqësore etj. dhekontrolli i tyre nëpërmjet smartfonëve apo paisjeve të tjerakompjuterike. Bujqësia digjitale përdor inovacionet teknologjike në kultivimin e bimëve të cilat bëjnë të mundur rritjen e prodhimit, përmirësimin e cilësisë, përmirësimin e kushteve sociale, reduktimin e përdorimittë inputeve dhe ujit dhe reduktimin e impakteve mjedisore, dukekontribuar në këtë mënyrë në reduktimin kontributit të bujqësisënë ndryshimet klimatike, duke ditur që bujqësia është një ngasektorët kryesorë në lëshimin e gazeve me efekt serrë në atmosferëme rreth 24% të totalit të lëshimeve.   Bujqësia digjitale ndihmon fermerët të kuptojnë më mirë faktorëtqë ndikojnë në prodhim si uji, toka, faktorët biologjikë dhemenaxhimin më të mirë të tyre. Shumë probleme lidhur me ndryshimet klimatike si thatësirat dhe mungesa e ujit në bujqësimund të zgjidhen nëpërmjet bujqësisë digjitale duke përdorurmetoda automatizimi të ujitjes duke reduktuar humbjet e ujit. Po kështu, problemet e mbrojtjes së bimëve lidhur me shfaqjen e sëmundjeve e dëmtuesve të rinj nën ndikimin e kushteve të rejaklimatike mund të monitorohen dhe kontrollohen nëpërmjetpaisjeve digjitale. Mbarështrimi shtazor, probleme të mirëqëniessë kafshëve në kushtet e ndryshimeve klimatike dhe impaktitmjedisor të mbarështrimeve mund të kontrollohen me paisje tëreja digjitale. Bujqësia dixhitale, e njohur ndonjëherë edhe si bujqësia e zgjuar(smart agriculture ose e-agriculture), është ai sistem bujqësor icili përdor paisje që mbledhin të dhëna në mënyrë digjitale, iruajnë, analizojnë në mënyrë dixhitale dhe ndajnë informacionedhe të dhëna elektronike në bujqësi. Këto sisteme të reja bujqësore sot shfaqen në formën e katërkoncepteve kryesore, pavarësisht se ka dhe konceptime të tjera përteknologjitë digjitale në bujqësi: Bujqësia me precision; Bujqësia 4.0; Bujqësia digjitale;…