Intervistë me autorin e njohur turk: Gökhan Üçel
Intervistoi: Fatijona Bajraj
F.Bajraj: Kariyerinize nasıl başladınız, özellikle edebiyatla ne zaman ilgilenmeye başladınız? Neden tam olarak şiir?
(Na flisni pak për fillet e karrierës suaj, kur keni filluar të merreni pikërisht me letërsi? Pse bash poezia?)
G.Üçel: Profesyonel olarak 2016 yılında, Türkiye Radyo Televizyonu, TRT MÜZİK Kanalında yapılan “İlk Klip” yarışmasında; sözü ve müziği şahsıma ait olan, “Sebebi Sensin” eserimizin klip yayınıyla birlikte bir başlangıç oldu. Sonrasında bireysel Ses Sanatçılarına eserlerimizi (Türkü, Şarkı) sunarak devam ettik. 2021 yılında, yine Türkiye Radyo Televizyonu, TRT1 kanalında yayınlanmakta olan “Gönül Dağı” Dizisine, çok Kıymetli Saz Sanatçısı Ağabeyim, Engin Arslan’la birlikte müzik eserleri üretmeye (yapmaya) başladık. Bugün, hâlâ aktif olarak Gönül Dağı Dizisine eserlerimizi (Türkü, Şarkı) dahil etmeye devam etmekteyiz.
-Edeb-i yâd etmeye hem yazın sanatı, hem de yaşam sanatı olarak çocukluk yıllarım da başladım.
-Edeb-i yâd, (Edebiyat) bilindiği üzere yalnızca bir yazın dilinin sanata çevrilmiş hâli değildir!
Bu konunun Hakikati, yıllarca kirli eller aracılığıyla; kültürel bir çöküş hedeflenerek perdelenmiş bir hâlin içerisine sokulmuştur. Bir toplumun Dini ve kültürel açıdan gelenek, görenek ve öz değerlerinin (toplum töresine uygun davranma, güzel ahlak, tevazu, terbiye ve benzeri gibi) sürekli bir yâd edişle, (hatırlayışla) hayata aktarılması halinin vücut bulduğu öz Edeb-i yâd dır.
-Edeb-i yâd benim için bir ilgilenmeden öte, bir yaşam biçimi, yaşam öğretisi, yaşam felsefesidir.
İçerisinde bulunduğumuz ya da bulunacağımız olayları, durumları, düşünce ve hayalleri; geçmiş ve gelecek arasında bir bağ, bir köprü olan gelenek ve göreneklere dayandırarak ve bunu sürekli bir yâd edişle, (anımsamak la) yaşamımıza edebli bir şekilde kanalize edersek; Edeb-i yâd yalnızca bir yazın dili sanatı olmaktan çıkıp, özüyle yaşam sanatına döner.
-Türk kültürünün en önemli ve en etkili mihenk taşlarından birisi de; her devirde çoğunlukla Şâir’ler, Ozanlar, Âşıklar (Hakikat den sözler yazan, Allah sevdalıları) ve bunların Hakikat sözleri, türküleri, şiirleri olmuştur. Toplumsal öğretilerde şiir; bir durumun, hâlin ya da hayalin giriş, gelişme ve sonucunu ele alarak muhatabına karşı, en etkili yazım ve anlatım biçimidir. Bu sebeple kendi dünyamda şiirin önemi çok büyüktür.
(Aktivitetin tim në mënyrë profesional e fillova në vitin 2016 me konkurrimin në “Klipi i Parë” që u mbajt në kanalin TRT MÜZİK të Radiotelevizionit të Turqisë. Kënga ime “Sebebi Sensin”, e cila është e shkruar nga unë si tekst dhe muzikë, u shfaq për herë të parë me klipin dhe shënoi një fillim të mbarë. Më pas vazhdova duke ofruar këngë (të tilla si: këngë popullore dhe këngë të tjera) për këngëtarët individualë. Në vitin 2021 fillova të krijoj vepra muzikore për serialin turk “Gönül Dağı”, i cili transmetohet në TRT1, së bashku me artistin e njohur të instrumenteve tradicionale Engin Arslan. Sot ende vazhdojmë të kontribuojmë me këngët tona (të tilla si këngë popullore dhe këngë të tjera) për këtë serial.
Letërsia (kujdesi i shkrimit dhe kujtimi) për mua ka filluar që në vitet e fëmijërisë si një art i të shkruarit bukur dhe art jetësor.
Letërsia siç dihet nuk është vetëm një formë e shkrimit që është kthyer në art, por ajo ka një kuptim më të thellë. Kjo ka qenë e fshehur për shumë vite duke u përdorur për të mbuluar një rënie kulturore përmes duarve të ndotura. Ajo që është e vërtetë është se një shoqëri e transmeton vlerat e saj tradicionale dhe kulturore (siç janë sjelljet e mira, modestia, edukata dhe vlera të tjera) përmes kujtimit të përhershëm që do të thotë se ajo është një formë e vërtetë e letërsisë.
Për mua letërsia nuk është vetëm një angazhim, por një mënyrë jetese, një mësim jete, një filozofi jetese. Nëse ne i mbështesim ngjarjet, situatat, mendimet dhe ëndrrat tona në tradita dhe zakone, duke i kujtuar vazhdimisht dhe nëse e kanalizojmë jetën tonë në mënyrë të edukuar, atëherë letërsia do të bëhet jo vetëm një art i gjuhës, por një art jetësor.
Një nga gurët kryesor të kulturës turke ka qenë gjithmonë poezia dhe kënga nga poetët, këngëtarët popullorë dhe muzikantët që kanë shkruar për të vërtetën dhe dashurinë për Perëndinë. Poezia, në mësimet shoqërore është një formë shumë efektive e shkrimit dhe shprehjes që përfshin hyrjen, zhvillimin dhe përfundimin e një ngjarjeje, një gjendje apo një ëndrre. Për këtë arsye poezia ka një rëndësi shumë të madhe në botën time.)
F.Bajraj: Şarkı sözleri yazmaya nasıl başladınız ve şiirin şarkıya dönüşmesi ne kadar zorlayıcı?
(Si keni depërtuar të shkruani tekste këngësh dhe sa është sfiduese që poezia të kthehet në këngë?)
G.Üçel: Dini ve kültürel olarak öz değerlerine, gelenek ve göreneklerine öz den bağlı bir aile yapısı içerisinde bir yaşam sürdüm hep. Çok Şükür Allahımıza. Bunun da yoğun etkisiyle birlikte, On İki yaşlarımda görmüş olduğum ve sonrasında görmeye devam ettiğim manevi rüyaların da etkisi içerisinde şiir, türkü, deyiş ve şarkı sözleriyle birlikte, beste yapmaya başladım.
-Şiirin Şarkıya ya da Türkü’ye dönüşmesi pratikte çok ta zorlayıcı değil!
Şöyle ki; şiir de hece ölçüsü baz alınarak, o hece ölçüsüne eşit notalar; kulak duyumu ve melodik duygu ile birlikte saz aleti üzerinde işlendiğinde, ortaya üzerinde rahatça şekillendirebileceğimiz bir melodi çıkıyor.
-Oysa, bir bestenin üzerine güftesini (sözleri) işlemek, (naçizane benlikten Allahımıza sığınarak) çok ta kolay bir iş değil!
Çünkü, ortada işlenmiş bir melodi var ve bu melodinin üzerine, tabiri caizse resmen hece hece, nakış nakış o melodinin dilsiz anlatımını işiterek, (duyarak) bir hikayeyi; kafiyesiyle, ayak, uyak, redifleriyle işlemek gerekiyor. Bu nokta da deruni bir iç seziş ve Hakikât yönünden bütünle birlik olma olgusu ya da duygusu olması gerekiyor.
(Kam jetuar gjithmonë në një strukturë familjare që mbështetet te vlerat e mia të brendshme, besimet dhe traditat duke i respektuar ato në mënyrë të thellë. Falë Zotit, jam shumë mirënjohës. Pas këtij ndikimi të fortë dhe duke qenë nën ndikimin e ëndrrave shpirtërore që fillova të shihja dhe përjetoja qysh në moshën 12 vjeçare fillova të krijoja poezi, këngë popullore, thënie dhe tekste këngësh duke i kompozuar gjithashtu.
Transformimi i poezisë në këngë në praktikë nuk është shumë i vështirë! Ky proces ndodhet në përputhje me metriken e poezisë ku notat muzikore të barabarta me matjen e rrokjeve krijohen përmes ndjesisë melodike dhe tingujve që ndihen në instrumentet muzikore dhe kështu krijohet një melodi që mund të formohet lehtësisht.
Megjithatë vendosja e tekstit (fjalëve) mbi një melodi tashmë të krijuar është (në një kuptim të thjeshtë duke iu lutur Zotit) një punë jo aq e lehtë! Sepse ekziston një melodi e krijuar dhe për të shtuar fjalët mbi të duhet të përpunojmë me kujdes çdo rrokje të melodisë duke e dëgjuar atë dhe duke krijuar një histori përmes saj, duke përdorur ritmin, rrokjet, rimat dhe shprehjet. Kjo kërkon një ndjesi të thellë brenda vetes dhe një përputhje të plotë me të Vërtetën.)
F.Bajraj: Kariyerinizin zirvesine ulaştığınızı düşünüyor musunuz?
(A mendoni që e keni arritur kulmin e karrierës suaj?)
G.Üçel: İçerisinde, kimliğimi yansıttığım ya da toplumumuzun öz değerlerini ele aldığım Sanata, hiçbir zaman bir kariyer (meslek) olarak bakmadım!
Yüce Yaratıcının idrakıma ulaştırdığı ya da gönül şehrimde tutuşturduğu Hakikat ateşinin ışığını; naçizane sözlerimle, sazımla, bestelerimle Karınca kararınca insanlığa bir hizmet olarak sunuyor ve sunmaya devam ediyorum.
Bunun bir zirvesinin olduğunu da düşünmüyorum!
Hakikate (gerçeklere) bir hâd çizilmez çünkü!
(Kurrë nuk e kam parë artin në të cilin reflektoj identitetin tim ose trajtoj vlerat e shoqërisë sonë, si një karrierë (profesion)! Dritën e zjarrit të së Vërtetës që Mëshiruesi i Lartë ka dërguar në mendjen time ose që ka ndezur në qytetin tim të zemrës, e ofroj në mënyrë të thjeshtë me fjalët e mia, me instrumentin tim dhe me kompozimet e mia si një shërbim për njerëzimi, dhe vazhdoj ta bëj këtë pa rreshtur. Nuk mendoj se ka një majë për këtë! Nuk ka një kufi për të Vërtetën (realitetin), sepse ajo nuk mund të kufizohet!)
F.Bajraj: Bu alanda başarısız olduğunuz bir zamanı hatırlıyor musunuz?
(A kujtoni ndonjë kohë kur mendoni se keni dështuar në këtë fushë?)
G.Üçel: Genel anlamda, kendi adıma başarısızlık olarak adlandırabileceğim bir dönem olmadı çok Şükür.
– Bana göre başarı ve başarısızlık ölçeklenebilir ve göreceli bir durum.
Yaptığım Sanat adına; bir şiirimin, türkümün ya da şarkımın içerisinde geçen Hakikat ışığının, herhangi bir kişinin zihnindeki karanlık bir alanı aydınlatıyor olması, benim bakışımda büyük bir başarıyken, ön yargılı bir bakış açısından bu durum bir başarı ya da çok önemsenecek bir durum olarak adlandırılmayabilir.
(Në përgjithësi nuk kam pasur asnjë periudhë që mund ta quaja dështim për vete, falë Zotit.
Për mua suksesi dhe dështimi janë gjendje që mund të maten dhe janë relative.
Në artin që bëj drita e së Vërtetës që kalon përmes një poezie, një këngë që kam krijuar dhe që ndriçon një hapësirë të errët në mendjen e dikujt, për mua është sukses i madh. Megjithatë nga një këndvështrim paragjykues kjo mund të mos quhet sukses ose mund të mos meritojë vëmendje, varet nga përceptimi që mund të bëhet.)
F.Bajraj: Bugün olduğunuz noktaya gelmenin ne kadar zor ve zorlu olduğunu düşündünüz?
(Sa e keni pas të vështirë dhe sfiduese të jeni këtu ku jeni sot?)
G.Üçel: O kadar kolay ve bunun bir o kadar da zor olduğunu düşünüyorum. Çağımızda Sosyal Platformların etkisi çok yüksek. Bir paylaşım ile, toplumda etkileşim yaratarak göz önüne çıkabiliyorsunuz.
Lâkin, bu platformda genel anlamda gerçek, hakikatli sanat yapan Sanatçıların, toplum tarafından benimsenmesi; O Sanatçıya bir nevi piyango (şans oyunu) vurmuş gibi bir şey.
Yâni çok zor!
– Sanata ve gerçek Sanatçılara değer verilmeyen toplumlarda, bir Sanatçı’nın sanatını topluma benimsetmesi ve sanatını değerli kılması bir hayli zor maalesef! Hâl böyle olunca, bu noktada; yazgı, nasip, kader olguları meydana çıkıyor. Tâbiki herşey özünde yazgı ile akakalı ama günümüz Türkiye’sinde, gerçek Sanatçı’larımızın desteklenmediğini ve yaptıkları Sanatsal uğraşlarında önlerinin açılmadığını düşünüyorum.
-Maalesef ki Türkiye de Sanata ve gerçek Sanatçılara yeterince değer verilmiyor! Türkiye de arka planda kalan, göz önüne hiç çıkmayan, ya da göz önüne çıkamayarak kaybolan o kadar kıymetli Şâir’lerimiz, Yazar’larımız, Söz&Beste Sanatçılarımız vesaire değerlerimiz var ki; bu durumun bence toplumumuzun sarılmayan en büyük yarası olduğunu düşünüyorum.
(Mendoj se sa është e lehtë është edhe po aq e vështirë. Në kohën tonë ndikimi i platformave sociale është shumë i lartë. Me një postim mund të krijosh interaksion në shoqëri dhe të dalësh në pah.
Megjithatë për artistët që krijojnë art të vërtetë dhe të sinqertë, të pranohet puna e tyre nga shoqëria është në një farë mënyre si të fitosh në lotari.
Pra, është shumë e vështirë!
Në shoqëritë ku nuk vlerësohen arti dhe artistët e vërtetë, është shumë e vështirë që një artist të bëjë që arti i tij të pranohet dhe të vlerësohet nga shoqëria. Kjo krijon një fenomen të fati, ndihmës dhe shancit. Sigurisht që gjithçka lidhet me fatin, por unë mendoj se në Turqi artistët e vërtetë nuk mbështeten dhe nuk kanë mundësi të hapin rrugë në punën e tyre artistike.
Fatkeqësisht në Turqi nuk i jepet mjaftueshëm vlerë artit dhe artistëve të vërtetë! Ka aq shumë poetë, shkrimtarë, artistë të teksteve dhe kompozitorë të cilët janë të fshehur pas skenave, nuk dalin në pah ose humbin pa u vënë re dhe unë mendoj se ky është një nga plagët më të mëdha të shoqërisë sonë.)
F.Bajraj: Bunun dışında başka bir işle de ilgileniyor musunuz, başka bir mesleğiniz var mı?
(Me çka mirreni jashtë kësaj, keni ndonjë profesion tjetër?)
G.Üçel: Normal mesleğim Muhasebe. Lâkin uzun yıllardır bu mesleği icra etmiyorum.
2014 yılına kadar, Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı Yemekhanesinde, özel bir şirkette Yemekhane Müdürlüğü yaptım. 2014 yılı, Eylül ayında normal bir kontrol için gittiğim hastaneden, Doktor hatası sebebiyle yürüyüşümün %85’ini kaybederek hastaneden çıktım.
O gün bugündür %90 engel durumum var. Bu sebeple, aktif çalıştığım işimden de oldum maalesef! Şu ân için, sadece Söz Yazarlığı ve Beste Sanatçılığı yapmaktayım.
(Profesioni im kontabilist, por që shumë vite nuk e ushtroj këtë profesion. Deri në vitin 2014 kam punuar si Drejtor i Ushqimit në një kompani private në Ministrinë e Financave të Republikës së Turqisë. Në shtator 2014 për shkak të një gabimi të bërë nga mjeku gjatë një kontrolli të zakonshëm humba 85% të aftësisë për të ecur dhe dola nga spitali. Që atëherë kam 90% paaftësi të përhershme. Për këtë arsye humba punën time aktive. Aktualisht merrem vetëm me shkrimin e teksteve dhe krijimin e kompozimeve.)
F.Bajraj: Belki yakın gelecekte tamamen farklı bir alanda sizi görebilecek miyiz?
(A do të ju shohim mbase në një të ardhme të afërt në ndonjë fushë krejtësisht tjetër?)
G.Üçel: Yâ Nasib diyelim! 🙏🏻☺️
-Güzeller Güzeli Allahımız nasib eylerse inşallah, en büyük hayalim ve uğraş ile dileğim; Ülkemizin değerlerine değer katmak adına, tüm Sanat dallarını içerisine alan bir Sanat Dersanesi (Okul) ve aynı çatı altında Dizi, Sinema, Müzik, Yapım, Yayın, Şirketi kurabilmek.
(Le të themi “Nasib” (Kismet)!
Dashtë Zoti ynë më i bukuri, shpresoj që një ditë me gjithë dëshirën dhe mundin tim të mund të krijoj një Shkollë të Arteve që do të përfshijë të gjitha degët e artit, dhe po ashtu një kompani për Produksionin, Televizionin, Filmin, Muzikën dhe Shpërndarjen, të gjitha nën një çati duke kontribuar për të shtuar vlerë në vlerat e vendit tim.)
F.Bajraj: Türkiye’de edebiyat ve sinemanın (dizi-film alanı) durumu hakkında ne düşünüyorsunuz?
(Çfarë komenti keni lidhur me gjendjen e letërsisë dhe kinomatografisë në përgjithësi në Turqi?)
G.Üçel: Bu suâlinizin cevabı öncesinde; kültürel olarak yıllardır gözardı edilen, ya da asimilasyono uğratılan şu çok önemli noktaya değinmemiz gerektiğini düşünüyorum naçizane.
Sözlük anlamı olarak “Edebiyat” kelimesi; olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla estetik bir şekilde ifâde etme sanatıyken ve mecazi yön de çok aciz bir tanımlamayla; içten olmayan, gereksiz, boş süslü sözler anlamına gelmektedir,
Özüyle Ed’b-i yâd kelimesi; söz olarak dile düştüğün de, Edeb-i yâd olarak okunmaktadır ki, zaten özü de budur.
Konuyu daha da net açıklayacak olursak;
Edeb, “toplum töresine uygun davranma” veya “iyi ahlak, incelik, terbiye” olarak tanımlanır.
Yâd kelimesiyse; hatırlama, anma, üzerinde durma anlamlarını taşımaktadır.
Tarihte bilinen ilk büyük Türk Mutasavvıfı Ahmed Yesevî ve O’nun baş öğrencisi Hace Bektaş-ı Veli’nin Türk’lük öğretisinde Ed’b, (söylem de Edeb) bir toplumun öz değerlerini bütünüyle içerisine almaktadır.
Yâni şöyle ki;
İnsan,
ED(e)B-i yâd etmekle insandır!
Bu kelimenin baş harflerini incelediğimiz de,
(E)line, (D)iline, (B)eline sahip olma olgusunu,
ân be ân hatırlamak (yâd etmek) ve hâl edinmekle birlikte insandır.
(E)line sahip ol; hırsızlık yapma, haram lokma yeme!
(D)iline sahip ol; yalan söz söyleme!
(B)eline sahip ol; günaha girme! Gibi edebsel olguların Hakikati, Edeb-i yâd ‘ın içerisinde ana başlıklarda toplanmıştır.
…
Her ne kadar El, Dil, Bel fiziken işaret edilen olgularmış gibi görünse de;
Yaşadığın Vatan, el’in dir. (il)
Konuştuğun lehçe, dil’in dir.
Bulunduğun ilçe-mahalle, bel’in dir.
Bu çok kıymetli olgulara sahip çıkılması, bir toplumun istikbali açısından hayati önem taşımaktadır.
Unutulmaya yüz tutmuş “Ed(e)b-i yâd” bu yüzden çok değerlidir!
…
Şimdi, bu çok kıymetli suâlinize dönebiliriz. 🙏🏻😊
– Yukarıda az, çok özüyle belirtmeye çalıştığım
Edeb-i yâd etmek; günümüz Türkiye’sinde unutulmaya ya da unutturulmaya yüz tutmuş bir duruma geldiği için, Dizi ve Film sektöründe de etkisini iyiden iyiye kaybetmiş ya da kaybettirilmiş bir hâlin içerisindedir.
Biraz daha net açıklayacak olursak;
Türkiye de işlenen güncel diziler ya da filmler de, (bazı dizi ve film’leri tenzih ederek) genel konular toplumsal ve kültürel olarak; Edeb-i yâd ‘ın çok ötesinde olduğu için, Türk insanının öz değerlerini bozmaya yönelik bilinçli bir şekilde gün yüzüne çıkarıldığını ve bu konuda da çok etkili olduklarını düşünüyor.
Gün den güne toplum da ahlaki ve psikolojik yönden bir çöküş var maalesef!
Buradaki en büyük etkeninse, Edeb ten yoksun Dizi, Film ve Sosyal Medyaların olduğunu düşünüyorum.
Diğer taraftan, toplumun ahlaki ve psikolojik yönden bir çöküş içerisinde olduğunu gözlemleyen Ulusal kanallarımız ya da Vatanını seven Yapımcı’larımızın, toplumu özüne döndürme yönündeki özlü gayretini de gözardı etmemek gerekiyor.
Bu yönde, Türkiye Radyo ve Televizyon kurumumuzun önderliğinde, Yapımcılığını Köprü Film Yapım Şirketi sahibi Ferhat Eşsiz’in üstlendiği, “Gönül Dağı” Dizisinin; unutulmaya yüz tutmuş değerlerimizi yeniden gün yüzüne çıkartma gayretlerini de takdire şayan buluyorum.
En nihayetinde, Edeb-i yâd eden Dizi ve Filmlerimizin azlığı ve diğer yönden toplumumuzun kültürel yönden çöküşünü hızlandıran yapımların çokluğu canımızı içten içe, derinden rahatsız ediyor.
(Para se të përgjigjem në pyetjen tuaj mendoj se duhet të përmendim një çështje shumë të rëndësishme që është injoruar kulturorisht për shumë vite, ose që i është nënshtruar asimilimit.
Kufizimi i fjalës “Letërsi” është: arti i shprehjes së ngjarjeve, mendimeve, ndjenjave dhe ëndrrave në mënyrë estetike përmes gjuhës dhe në kuptimin figurativ është një përkufizim shumë i dobët që nënkupton fjalë të pa sinqerta, të panevojshme, të zbukuruara.
Në thelb fjala “letërsi” është; kur ajo bëhet e shpallur me fjalë, ajo lexohet si “letërsi”, që është gjithashtu thelbi i saj.
Për ta shpjeguar më qartë çështjen;
Edeb (etikë) definohet si “të veprosh sipas zakoneve të shoqërisë” ose “moral, finesë, edukatë”.
Ndërsa fjala Yâd ka kuptimin e kujtimit, përmendjes dhe qëndrimit mbi një çështje.
Në mësimin e turqishtes të dyshes së njohur të Sufive, Ahmed Yesevi dhe nxënësi i tij i parë Haxhi Bektash Veli, Ed’b (edukata) në mësimet e tij përfshin të gjitha vlerat e shoqërisë.
Pra, kjo do të thotë që;
Njeriu bëhet njeri përmes Edeb-i yâd!
Kur studiojmë shkronjat fillestare të këtij termi ne kuptojmë se ai nënkupton të kesh kontroll mbi
duar (E), (el)
gjuhë (D) (dil)
dhe bel (B) (bel)
(ki kujdes me dorën, gjuhën dhe belin)
të kujtosh vazhdimisht dhe të jetosh sipas këtyre parimeve.
(Për shembull: E) merr duar të pastra; mos vidh, mos ha ushqim të ndaluar!
(D) ki nën kontroll gjuhën; mos thuaj gënjeshtra!
(B) ki nën kontroll belin; mos bjer në mëkat!
Në thelb, vlerat e Edeb-i yâd janë të përmbledhura në këto tre parime.
…
Edhe pse duart, gjuha dhe beli janë të treguara fizikisht,
Vendin që jeton është dora jote,
Dialektin që flet është gjuha jote,
Lagjen që jeton është beli yt.
Këto janë aspekte shumë të vlefshme dhe duhet të ruhen pasi kanë rëndësi të madhe për të ardhmen e shoqërisë.
“Për Edeb-i yâd” është shumë e çmuar për këtë arsye!
…
Tani, mund të kthehemi në përgjigjen e pyetjes suaj shumë të vlefshme.
Siç përmenda pak më sipër, letërsia është harruar ose po harrohet në Turqinë e sotme dhe ka humbur ndikimin e saj edhe në industrinë e televizionit dhe filmit.
Për ta shpjeguar më qartë;
Në serialet dhe filmat aktualë që prodhohen në Turqi (duke përjashtuar disa nga ato), temat kryesore janë shumë larg letërsisë dhe shfaqen qëllimisht si një përpjekje për të shkatërruar vlerat e shoqërisë turke. Kjo ka shkaktuar një rënien morale dhe psikologjike të shoqërisë tonë.
Kjo është për shkak të mungesës së Edeb-it/etikës në seriale, filma dhe mediat sociale.
Nga ana tjetër për të shmangur këtë duhet të vlerësojmë përpjekjet e produkteve kombëtare dhe të atyre që duan të kontribuojnë për të kthyer shoqërinë në vlerat e saj.
Për këtë arsye unë e vlerësoj shumë përpjekjen e serialit “Gönül Dağı” në udhëheqjen e Institutit të Radios dhe Televizionit të Turqisë dhe drejtuesit Ferhat Eşsiz, i cili po përpiqet të ringjallë vlerat që janë në rrezik të harrohen.
Në fund numri i vogël i serialeve dhe filmave që përcjellin Edeb-i yâd dhe shumica e atyre që kontribuojnë në rënien kulturore të shoqërisë sonë na shqetësojnë thellësisht.)
F.Bajraj: On yıl sonra Türkiye’yi edebiyat ve sinema (dizi-filim) alanlarında nasıl görüyorsunuz?
(Si e shihni Turqinë pas 10 vitesh në e letërsisë dhe kinomatografisë?)
G.Üçel: Bu suâlinize, bir önceki suâliniz de naçizane yaptığım açıkladan bir bakışımız olursa ve açıklamam da yaptığım olumsuz durumlar, Dizi ve Filmlerimiz de Edeb-i yönden düzelme gösterirse inşallah, toplumsal olarak yeniden öze dönüşle; Edeb-i yâd etmekle birlikte bir dirilme ve tabiri caizse küllerinden yeniden bir doğuşa sebep olacağını ve bu bağlamda, Dizi ve Filmlerimizin çok çok iyi noktalara gelebileceğini düşünüyorum.
(Nëse i japim përgjigjen e kësaj pyetjeje duke marrë parasysh shpjegimin e mëparshëm që kam bërë dhe duke pasur parasysh se ndoshta munt të ketë një përmirësim në drejtim të Edeb-i/etikës në serialet dhe filmat tanë, shpresoj që të shohim një rikthim në vlerat tona tradicionale dhe një ringjallje të shoqërisë përmes “Edeb-i yâd”. Kjo do të mundësojë një rilindje dhe siç mund të thuhet një ringjallje nga hiri. Në këtë kontekst besoj se serialet dhe filmat tanë mund të arrijnë nivele shumë të larta dhe të kenë ndikim pozitiv në shoqërinë tonë.)
F.Bajraj: Kısa vadede gerçekleştirmeyi düşündüğünüz planlarınız neler?
(Planet e juaja që do t’i realizoni së shpejti?)
G.Üçel: İnancım doğrultusunda, güzeller güzeli Allahımızın izniyle ve nasibiyle, inşallah bir kaç projemiz var.
Şu ân da üzerinde çalıştığım ve sonuna yaklaştığım “Gönül Dağı/İnci Misali” şiir kitabımızı, ilk etapta Türkiye de piyasaya sunmak istiyorum. Sonrasında nasib olursa inşallah, anlaşabileceğimiz ülkelerde, o ülkelerin de dillerine çevrilerek yayınlanmasını amaçlıyorum.
-Diğer yandan, Gönül Dağı Dizisi için aktif, yeni eserlerimizin çalışması içerisindeyiz.
Nasib olursa inşallah, önümüzdeki bölümler de yeni eserlerimizin (Türkü, Şarkı) ışığını, çok Kıymetli Seyircilerimize sunacağız…
Saygı, sevgi, hoşgörü, Selâm ve dualar ile.
Gökhan Üçel/Lâmekân…🌹🕊
(Sipas besimit tim, me lejen dhe dëshirën e Allahut shpresoj që të realizojmë disa projekte. Aktualisht jam duke punuar dhe jam afër përfundimit të librit të poezive “Gönül Dağı/İnci Misali”, të cilin do të doja ta nxjerr për herë të parë në tregun turk. Më pas nëse do fati shpresoj që të përkthehet në gjuhët e vendeve ku mund të arrijmë marrëveshje dhe të publikohet në ato vende.
Nga ana tjetër jemi duke punuar për krijimin e veprave të reja për serialin “Gönül Dağı”. Nëse na qesh fati shpresojmë që në episodet e ardhshme të mund të ofrojmë dritën e veprave tona (këndime, këngë) për shikuesit tanë të çmuar…
Me respekt, dashuri, mirëkuptim, selam dhe lutje.
Gökhan Üçel/Lâmekân…)
