Intervistoi për Gazetën Frymëzimi: Ferdane Sahiti
Fitim A. Nuhiu: Fitim A. Nuhiu ka lindur në Preshevë. Shkollimin fillor dhe të mesëm i ka kryer në vendlindje, ndërsa atë të lartë në Tetovë. Punon profesor i gjuhës dhe letërsisë angleze në Preshevë. Jeton në Shkup. Është themelues i grupit letrar “Lexo” që funksionon në kuadër të shkollës fillore “Prof. Ibrahim Kelmendi” në Preshevë.
“Ç’njerëz” është libri i tij i parë, në të cilin shtjellon raportet e sotme njerëzore me një stil unik dhe është mirëpritur nga lexuesit. Është autor edhe i librit “Rrëfimet e Masar Nuhiut”, në të cilin ka intervistuar dhe përmbledhur kujtimet e tij. Gjithashtu, ka shkruar edhe librin me kujtime dhe rrëfime të babait të vet.
Ka botuar vëllimin me poezi (2023) “Vdekja është femër” (Armagedoni, Prishtinë, 2023) ku ka përshkruar ato që ka përjetuar dhe ka ndier, një gjeografi përshkruese e ndërthurjes në mes të shpirtërores dhe materiales, një mishërim dyshimesh, pikëpyetjesh, hamendësimesh të tij dhe shtron me të drejtë dilemën për fatin e njeriut dhe njerëzores. Në këtë vëllim poetik është përfshirë edhe poezia e tij e shpërblyer me çmimin e dytë në konkursin e poezisë në Ferizaj më 2020, Çaste lumturie, e cila është vlerësuar nga juria në përbërje të anëtarëve: Xhevdet Bajraj, poet, Biser Mehmeti, poet dhe prozator, si dhe Arsim Hamiti, kritik letrar.
Gjithashtu merret edhe me publicistikë, me përkthime letrare, me kritikë letrare dhe është bashkëpunëtor i revistës elektronike letrare mbarëkombëtare HEJZA.
F.Sahiti: Na folni pak për fillet e karrierës suaj, kur keni filluar të merreni pikërisht me letërsi? Pse bash poezia?
Fitim A. Nuhiu: Qysh në shkollën fillore kisha interesimin për librat letrarë ‘jashtë shkollorë’, romane e lektyra, shkoja në bibliotekën e qytetit, merrja libra për t’i lexuar, e kemi pasur aty një punonjës, që kur ia ktheje librin, të pyeste, për tematikën e librit, personazhet, etj. Më pas kisha interesim edhe në shkollë të mesme, mirëpo atë vrullin më të madh të leximeve të mia e fillova gjatë studimeve, ku edhe drejtimi im lidhej me letërsinë. Pas studimeve ndiqja disa klube libri, më interesonte letërsia, ku vërejta sesi një vepër letrare shihet shumë ndryshe nga mendje dhe lexues të ndryshëm, ku me thënë të drejtën kam përfituar jashtëzakonisht shumë nga këto klube letrare, nga mendimi dhe prizmi i lexuesit tjetër, gjë që unë nuk shihja po nga ai prizëm, etj.
F.Sahiti: A mendoni që e keni arritur kulmin e karrierës suaj?
Fitim A. Nuhiu: Jo, as që e synoj ndonjëherë një gjë të tillë. Nëse synon kulmin (kupto majat), më pas detyrohesh të shohësh tatëpjetat e tua. Jo, gjithnjë synoj të jem në ngjitje e sipër të krijimtarisë sime, pa mos aluduar asnjëherë të vetme, se ja, ky është kulmi i krijimtarisë sime.
F.Sahiti: A kujtoni ndonjë kohë kur mendoni se keni dështuar në këtë fushë?
Fitim A. Nuhiu: Letërsia më ka ardhur shumë natyrshëm si lexues, gjithashtu edhe krijimtarinë time e fillova modestisht (2019), pa mos synuar se sa më shumë libra të botoj e të bëhem i njohur, jo, dua të dalë diçka cilësore, diçka që sfidon, sprovon, që provokon mendjet (lexuesit) e sotme njerëzore, e si rezultat nëse më duhet ta quaj ‘dështim’ do ta quaja një periudhë që tani realisht ndodhem, ku më janë përzier shumë teori, bindje e gjithçka, thjesht një kaos, mirëpo më mban një fije shprese se nga kaosi lindin idetë e reja, kështu që parapëlqej ta quaj sfidë para fjalës dështim.
F.Sahiti: Sa e keni pas të vështirë dhe sfiduese të jeni këtu ku jeni sot?
Fitim A. Nuhiu: E ceka tek tuk më herët paksa.
Thuhet se, dikush ka shkuar te një njeri i urtë edhe e ka pyetur se si të bëhem shkrimtar, e ai urtaku i ka thënë lexoi një mijë libra pastaj eja te unë. Ai, filloi të lexojë 1, 2, 3… deri sa i arriti 1.000 libra t’i lexojë, e kur i përfundoi shkoi dhe i tha se i lexova, e urtaku iu përgjigj: tani harroji të gjitha ato që ke lexuar e fillo të shkruash. Ja pra kështu mendoj se fillon procesi i të shkruarit, pra nga leximi (mirëpo nga nëndija (harresa) e leximeve tua, jo të gjitha nga vetëdija (kujtesa)). Normalisht, akti i të lexuarit kërkon durim të madh, kohë dhe zell, mirëpo varet nga interesimi yt, vetëmotivimi, apo shoqëria që ke përreth, a ke me kë të ndash këto lexime tua, etj. Mendoj se i kam plotësuar kushtet për një gjë të tillë, sigurisht pa mos e ndalur këtë ritëm asnjëherë.
F.Sahiti: Me çka merreni jashtë kësaj, keni ndonjë profesion tjetër?
Fitim A. Nuhiu: Jam mësimdhënësi gjuhës angleze, në shkollën fillore “Prof. Ibrahim Kelmendi” në Preshevë, punoj me zell dhe kënaqësi me nxënësit e mi, i dhuroj dhe marr dashuri nga ata, zatën po të mos i duash fëmijët, s’mund t’i mësosh. Gjithashtu jam themelues i grupit letrar “Lexo” (2021) që është në kuadër të kësaj shkolle, ku kemi dy grupe nxënësish ku mbajmë takime letrare.
F.Sahiti: A do të ju shohim mbase në një të ardhme të afërt në ndonjë fushë krejtësisht tjetër?
Fitim A. Nuhiu: Nuk i preferoj planet, dua gjërat të më vijnë natyrshëm. Normalisht, hyzmetin (kushtet e rrethanat) duhet bërë, e më pas të mirëpresim rezultatet. Mendoj, tingëllon bukur kapërcimi nëpër zhanre të ndryshme letrare, ia vlen të provosh, pse jo!
F.Sahiti: Çfarë komenti keni lidhur me gjendjen e letërsisë në përgjithësi në Kosovë?
Fitim A. Nuhiu: Mendoj se është në nivele të mira dhe konkuruese, i përshtatet kohës. Ka një vrull të madh poetësh (numër i jashtëzakonshëm, sa që mund të thuash më shumë krijues sesa lexues), por unë këtë numër sasior e shoh me optimizëm, ndryshe nga shumë kritikë, sepse nga sasia domosdo do të vjen edhe cilësia, është vetëm çështje kohe, e ‘filtrash’ (mekanizma kritikë seriozë), që në të ardhmen besoj se do të formësohen domosdoshmërisht.
F.Sahiti: Planet e juaja që do t’i realizoni së shpejti?
Fitim A. Nuhiu: Eh, planet, ju thashë mendimin tim për planet, mirëpo, me thënë të drejtën, jam duke punuar në shumë drejtime, me disa përkthime letrare për revistën elektronike Hejza, duke shkruar poezi, varësisht frymëzimit (më janë bërë disa, akoma jo të mjaftueshme për t’u botuar), në një cep të mendjes më rri diku një roman i nisur tash e 5-6 vjet, por ka kohë, le të pretë. Jam ndërkohë duke punuar edhe me disa intervista që kemi realizuar me veteranë të arsimit në Luginë të Preshevës, që do dali së shpejti libri në botim, etj…
F.Sahiti: Si e shihni Kosovën pas 10 vitesh në fushën e letërsisë?
Fitim A. Nuhiu: Mendoj se në Kosovë ka dinamikë dhe dialektikë artistike, ka kreativitet shumë më shumë se në vendet e rajonit. Gjersa është duke ecur me këtë ritëm, mendoj se do të lulëzojë edhe më shumë pas dhjetë vitesh.
Shkup.
